vrijdag 2 december 2016

Onverwachte ontmoeting

Lieve Tom,

Al ruim een jaar zit je elke ochtend en namiddag bij Siem in de bus. Samen op weg naar school. Elke keer dat ik de bus in stap om Siem er in te zetten begroet ik je. Met regelmaat vang ik een blik van je, maar vaker kijk je langs me heen.

Tot ik je een tijdje geleden in een winkel tegenkwam. Ik liep dagdromend de winkel in en had je nog niet eens gezien. Al gauw genoeg vielen de enthousiaste kreten op. Ik keek op en we hadden echt oogcontact. Ik begroet je en loop naar je toe. Je blijft enthousiast en dat werkt aanstekelijk. Ik ben oprecht geraakt door jouw herkenning. Samen genieten we zichtbaar van onze onverwachte ontmoeting.

De keren dat je daarna Siem weer thuis op komt halen begroet je mij. Je laat duidelijk van je horen en een glimlach verschijnt om je mond. Het is maar 2 ochtenden in de week omdat ik de andere dagen werk, maar voor mij zijn het echte genietmomentjes.

Vanmorgen was ik, met Siem aan mijn hand, op weg naar de bus tot ik me bedacht dat ik Siem zijn zwemtas vergeten was. Ik gaf Siem aan de buschauffeur en liep snel weer naar binnen. Twee minuten later stapte ik de bus in. “Je werd al gemist door Tom!” zei de chauffeur. “Hij liet duidelijk merken dat hij het er niet mee eens was dat je op de oprit weer omdraaide…”

En weet je wat, lieve Tom? Je hebt gelijk... Even echte aandacht voor elkaar is veel belangrijker dan snel een zwemtas pakken zodat de buschauffeur niet hoeft te wachten. Want jij, jij laat mijn vrije dag pas echt goed beginnen!

donderdag 17 november 2016

Schoen zetten

Vanmiddag maak ik Siem zijn tas open. Naast een lege broodtrommel en fruitbakje zit er ook een geplastificeerd blad in. Het is een vergelijkbaar blad als de bladen in Siem zijn communicatieboekje. Bladen met allemaal kleine vakjes met verschillende plaatjes zodat hij door middel van aanwijzen toch (een beetje) kan communiceren.

Op dit blad staan allemaal plaatjes die te maken hebben met Sinterklaas. Siem wijst naar het plaatje van Americo, Zwarte Piet en Sinterklaas. Ik benoem wat hij aanwijst. Een enthousiaste kreet is zijn reactie.

Dan wijst hij naar het plaatje van een schoen en vervolgens tikt hij op zijn borst. Ik heb het niet meteen in de gaten en hij doet het nog een keer… Ik vraag hem wat hij wil… Hij wijst weer naar het plaatje van de schoen en dan naar zichzelf. Vervolgens loopt hij naar zijn kamer en komt met zijn schoenen terug. Die gooit hij richting de tuindeur (waar hij afgelopen week 2 keer zijn schoen mocht zetten zodat Zwarte Piet er iets in kon stoppen). Dan kruipt hij bij mij op schoot en kijkt mij met een grote glimlach aan… Ja, dat hoort er ook bij, bij mama op schoot zitten terwijl zij een liedje zingt. Jorrit valt mij snel bij, want die weet dat er voor een schoencadeautje wel eerst gezongen moet worden…

Siem leg ik in zijn bed. Terug in de woonkamer vraagt Jorrit enigszins vertwijfeld; “Maar we mochten toch pas vrijdag weer onze schoen zetten?” Met een trotse glimlach kijk ik Jorrit aan en zeg tegen hem “Dit is één van de eerste keren dat Siem zelf zo goed communiceert…” Jorrit kijkt mij met een glimlach van oor tot oor aan en zet snel zijn schoen erbij…

Zeg nou zelf… dit kan toch geen enkele Zwarte Piet weigeren?!?

dinsdag 8 november 2016

Vertrouwen in moedergevoel even weg

De laatste jaren zeg ik dat we Siem goed kunnen “lezen”… Dat we weten wat hij bedoelt… Dat we zien waar hij qua ontwikkeling zit en we daarbij aan kunnen sluiten… Dat we kunnen zien hoe het met hem gaat…

Daar kom ik nu toch van terug… Helaas…

Al weken voor de zomervakantie had Siem met regelmaat opgedroogd bloed in zijn oorschelp. Hij liet niet merken ergens last van te hebben dus ik maakte het schoon en wachtte weer af. Na een aantal weken ging ik toch maar eens met Siem naar de huisarts. Die kon het niet beoordelen en stuurde ons door naar de KNO-arts. Ook die kon het niet goed beoordelen en wilde een CT-scan inplannen. Stil blijven liggen is bij Siem geen optie dus de CT-scan werd een onderzoek onder narcose…

En ook al merkten wij niks aan Siem en dachten wij dat er niks aan de hand was, toch blijkt er wel degelijk iets mis te zijn… En niet zo’n beetje ook…

Siem heeft verklevingen (van viezigheid) aan zijn trommelvlies en gehoorbotjes. Deze verklevingen zijn niet meer (zonder schade aan te richten) weg te halen. Siem is doorgestuurd naar een academisch ziekenhuis en daar zal een operatie uitgevoerd gaan worden. Er wordt van een stukje kraakbeen een nieuw trommelvlies gemaakt en de gehoorbotjes gaan vervangen worden door kunstprotheses. Een operatie van een paar uur.

We zijn geschrokken van de uitslag, maar ook teleurgesteld… Teleurgesteld omdat we dachten Siem goed te kunnen “lezen”, dat we “voelen” wanneer er iets aan de hand is…

Het vertrouwen in mijn moedergevoel heeft voor nu een deuk opgelopen maar zal hopelijk langzaamaan weer gaan groeien!

vrijdag 28 oktober 2016

"Ik zie jullie nog binnenkomen..."

“Ik zie jullie nog binnenkomen…”

Via een moeder van een kindje uit de groep van Siem hoorde ik van het bestaan van de ouderkindgroep. Een groep waar meerdere ouders en hun gehandicapte kind elkaar ontmoeten. Eén keer in de twee weken komen ze bij elkaar. Elke keer wordt er een activiteit georganiseerd die je samen met je kind onderneemt en de ochtend wordt afgesloten met een kopje koffie of thee.

Ik besloot er met Siem heen te gaan. Een bewust moment samen, genieten van en met elkaar. Van massage tot dieren knuffelen, van bakken tot voelactiviteiten en van samen zwemmen tot een huifkartocht. De ene activiteit paste beter bij ons dan de andere, maar wat genoten we van ons ochtendje samen!

Maar zeker ook het samen zijn, het in gesprek gaan met andere (gelijkgestemde) ouders deed mij goed. Aan een blik of een half woord genoeg hebben… En echt niet dat we alleen maar zware gesprekken voerden. Juist ook de vertedering voor je eigen kind en het enthousiasme van een groepsgenootje delen maakte dat er een band tussen de moeders ontstond.

De ochtenden werden georganiseerd en begeleid door twee betrokken activiteitenbegeleidsters. Elke keer zorgen voor een passend aanbod en met veel enthousiasme de ochtend draaien. Hun energie werkte aanstekelijk en hun positieve kijk op Siem maakte mij bewust van wat hij wel allemaal kon. Ook leken ze wel voelsprieten te hebben… Ze voelden aan wanneer het minder met je ging en hadden ook haarfijn in de gaten wanneer Siem even overgenomen moest worden. Ja, het zorgde echt voor genietmomentjes, ons ochtendje samen waar we naar uitkeken…

Ook ik zie ons nog binnenkomen… De eerste keer… overvallen door alles wat er om ons heen te zien was ben ik huilend weer naar huis gereden. Hoorden wij hier nou tussen? Ja, het acceptatieproces was gestart… Ook de meervoudig gehandicapte volwassenen die in hetzelfde gebouw zaten waren voor mij confronterend. Heel lang ben ik via de achteringang naar binnen gegaan zodat we meteen bij het lokaal van de ouderkindgroep uitkwamen. Toch bleven we gaan, het creëren van een exclusief moment samen met Siem won het van de confrontaties. En moest ik niet juist ook die confrontaties aangaan om Siem en ons leventje te accepteren zoals die is?

En nu, drie en een half jaar later, zie ik ons gaan… We hebben we afscheid genomen. Siem moet vanaf volgend schooljaar 5 dagen in de week naar school en ik ben een nieuwe uitdaging op mijn werk aangegaan waarvoor ik ook de woensdagen zal gaan werken.

Met een Woezel en Pip taart (want Siem heeft elke keer alle boeken uit de kast gegooid tot hij “zijn” Woezel en Pip boek vond; en dat mocht gewoon elke keer weer!) en cadeautjes voor iedereen in de hand gingen we vorige week voor de laatste keer naar de ouderkindgroep. Een laatste knuffel en een laatste dikke kus!

En weet je? “Goed” is nog net een iets te groot woord, maar het voelt wel “oké”! Naast dat Siem en ik samen heel veel fijne momenten hebben gehad en naast het ontmoeten van de andere ouders heeft het me een stuk acceptatie gebracht. Siem hoort bij ons, een heerlijk mannetje dat er mag zijn zoals hij is!

En helemaal van ons af zijn ze nog niet, want tijdens de woensdagochtend in de schoolvakanties sluiten we gewoon weer lekker aan!

maandag 17 oktober 2016

Sorry!

Met uitbreiding van werk, een nieuwe klas voor Siem en nieuwe school voor Jorrit, extra ziekenhuisbezoeken voor Siem en enkele studiedagen in Utrecht (voor mijn nieuwe functie) voelden de eerste weken van dit schooljaar een beetje als overleven…

En dat terwijl ik dacht dat ik alles goed voorbereid, gestructureerd en georganiseerd had. Ik had alles goed doordacht en geregeld... Dacht ik... Maar dat ik toch niet alles goed op een rijtje had werd in 1 week wel pijnlijk duidelijk…

Het begon toen Siem op een donderdagmiddag uit de bus kwam met kapsel “ik heb gezwommen vandaag…” en dat terwijl ik toch echt de zwemtas niet meegegeven had die ochtend… “Sorry juffen, aan jullie duidelijke lijstje lag het echt niet… en heel fijn dat jullie het zelf opgelost hebben met een reservezwembroek!”

Het weekend daarna gingen we een lang weekend met (schoon)familie weg. Op maandagmiddag kwamen we terug en wie zat daar in ons huis? Oeps, vergeten de professionele thuishulp af te zeggen! “Sorry! Maar wel fijn dat jij met Siem naar het speeltuintje in de buurt gegaan bent zodat wij nog even onze handen vrij hadden!”

Een paar dagen later vroegen we ons af of Siem komende zaterdag BSO had, om er vervolgens achter te komen dat de bus voor de BSO afgelopen zaterdag voor niks voor ons huis had gestaan… “Sorry buschauffeur, we waren een weekendje weg! Je had eigenlijk een kwartier langer in je bed kunnen liggen…”

Op woensdagavond zitten mijn werkdagen erop en ben ik blij dat ik een paar dagen thuis ben. Ik kijk in de kast van Siem en zie dat hij nog 1 T-shirt en broek heeft liggen. Oude kleren van Jorrit, maar voor morgen prima want dat betekent dat ik niet nu meer hoef te wassen maar dat uit kan stellen naar mijn vrije dag morgen…

Maar wat lees ik tot mijn schrik de volgende middag op facebook bij een schoolgenootje… “Vandaag met de mooiste kleren aan naar school voor de schoolfotograaf!” Neeeeeeeee! Niet net vandaag! “Sorry, klasgenootjes, juffen en ouders! Eigenlijk heeft Siem hele mooie, niet verwassen, nieuwe en eigen kleren met rechte naden… Ze zaten alleen net vandaag allemaal in de was…”

Ik denk terug over de afgelopen week en besef me dat ik even een pas op de plaats moet maken. En dat besef dat blijkt genoeg te zijn... Het gevoel van “overleven” heeft weer plaats gemaakt voor “leven”! Heerlijk!
De schoolfoto...

zondag 28 augustus 2016

Vakantie!

Vorige week heeft Siem genoten van een weekje logeren bij opa en oma. En onder het mom; “Een logeerpartijtje bij opa en oma mogen we Siem niet ontnemen…” hebben wij genoten van een relaxed weekje Friesland. We hebben weinig gedaan en juist dat was heel lekker. Een beetje zwemmen, fietsen en vissen en veel lezen, terrasjes pakken, spelletjes spelen en uiteten. Wat qualitytime voor mezelf, qualitytime voor elkaar en zeker ook voor Jorrit! Uitrusten, bijtanken en opladen… Heerlijk!

Na die week beslissen we om last minute een bungalow te boeken om ook nog even met z’n vieren op vakantie te gaan. Nu zitten we op de laatste avond met een wijntje op een bankje in een bungalow op de Veluwe (de fles moet toch leeg voordat we morgenochtend weer naar huis gaan ;-)).

En wat bleek afgelopen week? Ook Siem had op vakantie niet veel nodig. Een zwembadje in de tuin, heerlijk beschut tussen de bomen zorgt voor uren waterpret. En met papa in het grote zwembad levert nog meer waterpret op (van beide kanten). Zittend in de wandelwagen samen met mama flinke stukken wandelen over de heide. En samen met Jorrit slapen op 1 kamer. Jorrit in een bed en Siem op de grond in een speciaal tentje dat dicht geritst kan worden (zodat hij er niet zelf uit kan).

Natuurlijk liet hij ook hier zijn streken zien, natuurlijk vloog het speelgoed ons af en toe om de oren en natuurlijk konden we hem met regelmaat wel achter het behang plakken… Maar, al met al… kijken we ook op deze vakantieweek terug met een voldaan gevoel.

Ja, Siem heeft een fijne vakantie gehad! En dat… dat levert ons ook een fijne vakantie op! Even de nadruk op wat hij allemaal (wel) kan, samen genieten en kijken naar het positieve… Siem is daarin ons grote voorbeeld!

En hoe heerlijk en relaxed de eerste vakantie ook was… En hoe frustrerend en zwaar het afgelopen vakantieweek af en toe ook was… We zijn blij dat we last minute nog geboekt hebben. We zijn blij dat we er samen zo’n geslaagde vakantie van hebben gemaakt!

En de combinatie van beide vakanties maakt dat we het nieuwe schooljaar weer fris kunnen starten!

dinsdag 9 augustus 2016

Zomervakantiehumeur onder nul

De eerste twee weken van de zomervakantie zitten erop. Toch mist het echte vakantiegevoel nog… Siem is dit schooljaar gestart in het onderwijs en heeft nu ook 5 weken vakantie. Samen thuis, we moeten echt nog even onze draai vinden.

Nou ja, "WE moeten onze draai nog vinden..." Siem niet hoor, die redt zich prima. Hij is gewoon lekker zichzelf… Hij loopt rond in huis en maakt daarbij grote rommel (spullen uitladen blijft nog altijd favoriet)… Hij pakt de hele dag door telefoon, Ipad of afstandsbediening om duidelijk te maken dat hij filmpjes wil kijken… Hij pakt zeker 20 keer per dag een beker uit de kast om aan te geven dat hij drinken wil (op zich heel knap, maar 20 keer per dag iets drinken is toch echt wel overdreven). En als hij het ergens niet mee eens is vliegen beker, afstandsbediening en speelgoed door te lucht, waarna hij je met een grote grijns aankijkt (hoezo uitdagen?!?)… Dus direct aanspreken, het hem zelf op laten pakken en laten opruimen. Het is denk ik wel duidelijk… Ik heb de hele dag door veel werk aan Siem.

Nou komt het ook nog net zo uit dat Siem niet in de tuin kan spelen omdat er deze weken door 2 timmermannen een tuinhuis gemaakt wordt (de tuin waar hij zichzelf normaal gesproken goed zelf kan vermaken). Is Jorrit de eerste week op scoutingkamp geweest, waardoor het wel heeeeel stil in huis was. Heeft Ralph het de laatste weken voor zijn vakantie extra druk op het werk waardoor hij ook met regelmaat een avond overwerkt. En wil het vakantieweer ook nog niet echt meewerken...

Ik kan bij de pakken neer gaan zitten, gaan klagen en zeuren of ik kan er het beste van proberen te maken. Ik probeer natuurlijk het laatste… Dus zo komt het dat ik elke dag een flink stuk, met Siem in de wandelwagen, ga wandelen. Dat ik ’s avonds regelmatig met een vriendin afspreek. En dat ik samen met mijn zusje en de kinderen een paar nachten uit logeren ben geweest. Ook de keuken heeft een grote schoonmaakbeurt gekregen, alle ramen zijn van binnen en buiten gelapt en de tuin is weer helemaal onkruidvrij. Want dat geeft mij meer een voldaan gevoel dan de hele dag thuis zitten en “niks” doen… Toch zit mijn “zomervakantiehumeur” nog niet op het juiste level en is mijn lontje aan de korte kant…

Vanaf afgelopen weekend heeft Ralph ook vakantie gekregen en om het vakantiegevoel een handje te helpen zijn we meteen voor een paar dagen in de auto gestapt naar het huis van mijn ouders. Zij zijn op vakantie dus voor ons kan het als een prima vakantiehuis fungeren. En om de zorg voor Siem een beetje te verdelen hebben we ook schoonmoeder meegevraagd…

En oma maar denken dat we haar een paar dagen vakantie zo gunnen! ;-)

dinsdag 26 juli 2016

"Van zulke..."

“Van zulke is bekend dat de voeten niet snel groeien…” De meneer van de schoenenwinkel heeft het over Siem. We zijn op zoek naar nieuwe schoenen en de verkoper weet ons dus te vertellen dat de voeten van gehandicapte mensen minder snel groeien… Los van of het waar is of niet, het komt wat onhandig uit zijn mond. “Van zulke…” Ik hoor het vaker, en weet dat er helemaal geen vervelende bedoeling achter zit, maar ik kan er niet aan wennen.

Ik weet nog dat ik zo’n 25 jaar geleden een weekendje met mijn ouders meeging op de boot. Naast ons lag een boot van een gezin met een zoon met het syndroom van Down. Toen die zoon tijdens het vissen uitgleed en tot zijn knieën in het water terecht kwam rende zijn moeder er naar toe om hem eruit te halen. Met het gevolg dat ook zij in het water belandde. Hetzelfde met de meneer die toevallig voorbij kwam. Mijn vader, de held!J, heeft ze één voor één met een touw uit het water getrokken. De jongen klom weer op hun boot en kwam bij zijn vader uit. Die lachte en zei; “Wat ben je toch een halve zool!” Met grote verbijstering hoorde ik het aan… Een vader die zijn eigen zoon, met het syndroom van Down, een halve zool noemt… Ik snapte er niks van!

En wat doen wij nu bij Siem?! We hebben veel bijnamen en koosnamen voor hem. Van lieverd tot pannenkoek, van schetepeteet tot mafkees, van grote vriend tot oliebol en van lieffie tot gespierde spijker. We gebruiken ze vaak. Op momenten dat we smelten van verliefdheid, maar zeker ook op momenten dat we hem wel achter het behang kunnen plakken… Wij zeggen het met een grote lach en Siem lacht vriendelijk terug. Als je dan zijn koppie met die grote glimlach ziet kan het niet anders dan dat frustraties en wanhoop als sneeuw voor de zon verdwijnen. En zo houden we de boel positief en luchtig ook al voelt de irritatie af en toe groot.

Maar wat wij mogen, mag een ander niet zomaar!! Ken je dat gevoel? Dat je zelf best een pittige mening mag hebben over je partner, je vader/moeder of je kind, maar als een ander diezelfde mening uitspreekt klinkt dat toch anders… En neem je het vaak juist op voor je partner, je vader/moeder of je kind.

Zo ook bij Siem... Als we bij een kinderboerderij bij een aquarium (met een bordje dat je de vissen mag aaien) staan en Siem vrolijk met zijn hand in het water spettert komt er een man bij staan. We kletsen even tot hij zegt; “Die vissen zullen wel denken, wat een halve gare!”

Na een pijnlijke stilte weet de man niet hoe snel hij verder moet lopen...

vrijdag 15 juli 2016

Aan ´t werk!


Jarenlang had ik meerdere taken en rollen op de basisschool waar ik werk. Naast het draaien van mijn eigen groep volgde ik opleidingen, coachte ik (nieuwe) collega’s, maakte ik beleid en begeleide ik processen van onderwijsvernieuwingen. Ik deed dit met veel plezier. Niet alleen kinderen in ontwikkeling, maar juist ook zelf in ontwikkeling net als het onderwijs dat je vorm geeft.

Een paar jaar geleden lukte het niet meer goed om mijn werk te combineren met de thuissituatie. Ons leventje met Siem kostte veel energie en we hadden moeite om de boel recht te houden. Ik miste de energie om mijn werk (met alle taken erbij) op hoog niveau uit te voeren en dat voelde absoluut niet goed…

Ik koos ervoor om op het werk taken af te geven en te verminderen in het aantal werkdagen. Dit gaf ruimte. Met veel plezier ging ik weer naar mijn werk en wat genoot ik van de werkdagen in mijn eigen groep. Wat vond ik het heerlijk om “Juf” te horen in plaats van “mama”. Ja, ik durf wel te zeggen dat ik een leukere mama ben omdat ik elke week ook een paar dagen van huis ben om te werken. Vandaar dan ook mijn respect voor fulltime huismoeders!

Maar nu zijn we een paar jaar verder en is het thuis minder hectisch. Siem is minder vaak ziek. Het eten gaat stukken beter en is niet meer een intensieve dagtaak. En verder is Siem overdag meer van huis omdat hij meer dagen naar school gaat.

Wat was het dan ook fijn om de laatste maanden meer “ruimte” te voelen. Het begon weer te kriebelen bij mij. Ik wilde op werkgebied weer meer op gaan pakken... Ongeduldig wachtte ik vacatures af, maar er kwam niks waarvan mijn hart sneller ging kloppen. Totdat de vacature “brigadier excellentiebrigade” voorbij kwam. Er werd gezocht naar een nieuwe leerkracht om een plusklas te gaan draaien. Naast het draaien van de plusklas ga je expertise opbouwen gericht op het hoogbegaafde kind, heb je overleggen met andere brigadiers, maak je je eigen onderwijs en coach je collega’s. Dit is voor 1 dag in de week en daardoor goed te combineren met het blijven draaien van mijn eigen groep.

Het leek mij een mooie uitdaging en na 15 jaar schreef ik weer een sollicitatiebrief. Ik werd uitgenodigd voor een gesprek en met klamme handjes ging ik het gesprek in. Het gesprek verliep lekker en ik was tevreden over hoe ik mezelf gepresenteerd had. De dag erna werd ik gebeld met de mededeling dat ze mij graag wilden benoemen. Ze waren onder de indruk van mijn gesprek en wilden graag dat ik hun team kwam versterken. Wauw, wat voelde dat lekker!

Ondertussen heb ik een eerste overleg bijgewoond en een dag meegedraaid met een plusklas. Het voelt goed en geeft me veel positieve energie. Heerlijk om dat gevoel weer te ervaren. Want nu besef ik dat ik dat wel gemist heb!

woensdag 18 mei 2016

Verdrietige broer

Een gesprekje tussen Jorrit en mij, zomaar op een doordeweekse avond…

“Mam, ik was vandaag verdrietig op school…”

“Och, hoe kwam dat?”

“Ik was verdrietig om Siem… Alle broertjes en zusjes mochten met elkaar op de schoolfoto…”

“Had de juf het ook in de gaten?”

“Nee de juf niet, daar heb ik het niet aan laten merken… Maar de kinderen die vlak bij mij zitten hadden het wel door. Ik zei dat ik zo graag zou willen dat Siem ook aan de deur kwam om mij op te halen… Ze waren heel lief voor mij. Ze zeiden lieve dingen om mij op te vrolijken en aaiden over mijn rug…”

“Wat fijn dat ze er zo voor je waren! En ook knap van jou dat je ze vertelde wat je voelde…”

“Maar ja, het verandert niks aan Siem…”

“Nee, dat klopt.”

“Ik vind het helemaal niet leuk dat hij gehandicapt is. Het is voor niemand leuk.”

“Zou het voor Siem ook niet leuk zijn?”

“Nee, het is toch niet leuk als je niet kan praten. Je kan helemaal niet gemakkelijk duidelijk maken wat je wil of denkt. Voor jullie is het ook niet leuk. Jullie hebben veel meer werk om Siem te verzorgen. En voor mij… nou gewoon…”

“Brengt Siem ons ook iets anders? Iets leuks of fijns?”

“Ja hij is wel grappig en vaak vrolijk. Hij maakt veel plezier. Maar eerlijk is eerlijk… ik had liever dat hij gewoon was.”

“Ik denk dat ik wel snap wat je bedoelt. Ik zou dat ook liever hebben gehad. Maar ja, wanneer ben je eigenlijk gewoon? Zo gewoon vind ik ons nou ook weer niet!”

“Nee eigenlijk helemaal niet!” zegt Jorrit, ondertussen op zijn kop van de bank afglijdend.

Wat fijn dat Jorrit zich vrij voelt om dit met anderen maar zeker ook met ons te bespreken. Het zal niet altijd makkelijk en fijn voor hem zijn, maar zolang we er gesprekjes zoals deze over kunnen voeren denk ik dat we het zo gek nog niet doen…

Naar aanleiding van dit gesprekje besluiten Ralph en ik dat het fijn zou zijn als Jorrit een dagje onze volledige aandacht kan hebben. Jorrit heeft later in de week een studiedag en Ralph zorgt dat hij ook vrij is. We willen Jorrit meenemen naar een pretpark. We beslissen dat Jorrit zelf mag kiezen waar hij heen wil… 

Zijn antwoord is: “Naar een dierentuin, maar dan moet Siem wel mee!”

En dan weet ik het zeker… broederliefde is onvoorwaardelijk!


zondag 8 mei 2016

Over m'n oren...

Wie reageert met het mooiste “tot over z’n oren moment” krijgt een exemplaar van het boek “Van achter het behang tot over m’n oren” cadeau…

Een prijsvraag op de facebookpagina van de school waar Jorrit op zit zet mij aan het denken… Verrek, tot over m’n oren momenten (het gevoel smoorverliefd te zijn op je eigen kinderen…) die heb ik ook! Echter om voor de prijsvraag één moment te kiezen dat lukt me niet. Dus bedenk ik het maken van een “tot over mijn oren top 10”. Maar ook dat voelt niet goed... Hoe moet ik nou beslissen welk tot over m’n oren moment op welke plek zou moeten staan? Want kies ik dan eigenlijk ook niet op wie ik meer tot over mijn oren ben? Daar denk ik even over na… Zit er eigenlijk verschil in mijn gevoel voor mijn beide jongens? Een antwoord vind ik er niet op. Wel ontdek ik dat ik “over mijn oren momenten” bij beide mannen op verschillende momenten ervaar.

Zo ben ik bij Jorrit vaak “tot over mijn oren” bij “grotere” momenten... Wat was ik bijvoorbeeld trots op Jorrit toen hij zijn zwemdiploma haalde… Dit had twee en een half jaar geduurd. In de twee en een half jaar was ik regelmatig erg gefrustreerd geweest. Ik dacht dat ik hooguit nog wat opluchting zou voelen bij de diploma-uitreiking. Maar nee hoor, een apetrotse moeder stond vooraan met fototoestel en (klein) cadeautje.

Bij Siem kan ik juist heel erg “tot over mijn oren” zijn bij “kleine” dingen... Siem die (sinds een paar weken) weet hoe de IPad werkt en het ene na het andere filmpje aanzet. Precies wetend welk filmpje hij wil hebben… Waarna een trotse lach om zijn mond verschijnt.

Hoe langer ik er over nadenk hoe meer ik bij beide mannen “tot over mijn oren ben” juist op die momenten waarvoor ze meer moeite hebben moeten doen. Dat is bij elk kind op andere vlakken, op andere niveaus. En dat bij onze heren die verschillen extra groot zijn maakt dan eigenlijk helemaal niks uit.

En mijn gevoel van trots zijn is eigenlijk gewoon een weerspiegeling van hun eigen trots… Want als ik de foto van Jorrit met zijn zwemdiploma in de lucht zie dan sprankelen zijn ogen van trots… En Siem? Die lacht elke keer van oor tot oor wanneer hij de Ipad ontdekt (omdat wij hem niet goed opgeruimd hebben) en zijn lievelingsfilmpje weer aan krijgt.

Nee, een moeder kan volgens mij niet meer “over haar oren” zijn op haar kinderen die trots op zichzelf zijn!

zondag 1 mei 2016

Kiekeboe

Oneindig kunnen we het spelletje blijven spelen…

“Kiekeboe spelen” wie kent het niet? Tijdens het verschonen een doek over het hoofdje van je baby… De schaterlach en de verbazing die weerspiegelt in hun ogen als je de doek er voorzichtig aftrekt... Je smelt spontaan! En als je denkt dat het niet leuker kan worden neemt je kindje het initiatief door zelf de doek over zich heen te trekken. Nu ben je allebei aan het schaterlachen als het koppie met die pretoogjes weer tevoorschijn komt…

Misschien kan je je wel voorstellen dat als je een kind hebt waarbij het ontwikkelen niet verloopt zoals “gewoonlijk” (lees: meervoudig gehandicapt) en hij op een gegeven moment zelf het initiatief neemt door de doek over zijn hoofd te trekken, je met je hoofd in de wolken loopt! Ja, wat kunnen wij genieten van Siem die met ons kiekeboe wil spelen!

Het begon op een avond toen ik hem in bed legde. Hij pakte zijn slaapdoek en probeerde die over zijn hoofd te leggen. Dit was moeilijk voor hem (hij is motorisch niet vaardig) maar de doek bedekte zijn ogen dus naar zijn idee was hij verstopt. De spanning die ik hoorde in het kreetje dat volgde toen ik vroeg “Waar is Siem nou?” was onbetaalbaar. Net zoals de trotse blik en lach toen hij de doek van zich af trok.

Ondertussen speelt Siem kiekeboe met zichzelf wanneer en waar hij maar wil. Zo heeft hij ontdekt dat kiekeboe spelen ook prima kan met zijn sjaal terwijl hij in de wandelwagen zit. En ook tijdens het spelen worden zijn knuffels regelmatig verstopt onder een doek.

Sinds een aantal maanden speelt Siem ook verstoppertje met Jorrit, Ralph en mij. Het gaan zoeken is daarbij favoriet. Wachten tot papa of mama voor hem geteld heeft is nog moeilijk, maar tijdens het zoeken gaat hij vervolgens als een speer. Hij loopt van ruimte naar ruimte door het huis en kijkt echt in hoekjes of achter gordijnen, deuren en meubels. Wat een pret als hij de ander gevonden heeft! Zelf verstoppen is nog moeilijk en dan vooral het wachten tot je gevonden wordt. Al snel komt hij uit zijn verstopplekje tevoorschijn, wel weer met diezelfde grote lach op zijn snoet...

Dat hij ook goed paaseieren kan zoeken werd vorige maand duidelijk. Bij de ene opa en oma zocht hij in de tuin naar gekookte eieren. Alleen als hij er eentje gevonden had gooide hij hem snel weer weg. Met gekookte eieren is dat niet zo’n succes kan ik je vertellen… De volgende dag bij de andere opa en oma ging hij op zoek naar chocolade eieren. Die weggooien nadat hij ze gevonden had kon niet zoveel kwaad. Tenminste… totdat hij ontdekte dat eieren in de vijver gooien nog leuker was!

Even terugkomend op het kiekeboe spelen. Een kind waarbij de ontwikkeling “gewoon” verloopt is op een gegeven moment toe aan een volgende fase en laat het kiekeboe spelen achter zich. Als ouder heb je het tegen die tijd vaak ook wel gehad en samen geniet je van de volgende ontwikkeling die zich aandient.

Of het bij Siem ook zover komt weten we niet. We weten niet hoe lang hij zich nog blijft ontwikkelen, of een volgende fase in zijn mogelijkheden ligt. We spelen al een aantal jaar kiekeboe met hem. En dat, dat doen we met alle liefde en zullen we ook zeker blijven doen!

Ja… kiekeboe spelen… oneindig kunnen we het spelletje blijven spelen…


donderdag 14 april 2016

"Standje overleven"

“Nynke, waar blijf je? Jij moet rijden!” “Oh, nee, helemaal vergeten… ik kom er meteen aan!”

Jaren kon ik meerdere agenda’s zo in mijn blote hoofd onthouden, beheren en combineren. Mijn eigen agenda, die van Ralph, de agenda van ons gezin. En daarnaast de agenda op mijn werk en soms ook die van mijn collega. Zonder problemen zaten ze in mijn hoofd en schakelde ik van de ene naar de andere.

Ook een invulstrookje dat ingeleverd moest worden, een kaartje voor een verjaardag, een belletje over een uitslag van een onderzoek bij een vriendin, alles zat in mijn hoofd en ging keurig op tijd de deur uit.

Maar waar is het dan toch misgegaan… Wanneer ben ik dan verandert in een chaotisch warhoofd?

Ach eigenlijk weet ik het wel… We hebben een paar jaar op "standje overleven” gestaan. Wisten van voor niet dat we van achteren leefden. We leefden van dag tot dag en verder vooruitkijken was geen optie.

Maar nu, we zijn een paar jaar verder, de ergste crisis is achter de rug en toch lukt het maar niet om weer helemaal de “oude ik” te worden. Mijn gestructureerde, geordende en goed georganiseerd leventje krijg ik niet meer zoals van ouds op de rails. Sowieso, de boel op de rails houden is nog best een uitdaging, laat staan netjes recht achter elkaar.

En weet je? Eigenlijk kan ik er wel prima mee leven. Ik maak me minder druk om zaken die ik vroeger heel belangrijk vond, maar nu overduidelijk minder belangrijk vind. En de mensen om ons heen kennen ons wel… Ze weten dat ons hart niet minder goed is, maar dat ons hoofd soms wel een beetje vol is.

En ach, zolang het blijft bij zaken die op te lossen zijn… Zo zat Jorrit met 2 klasgenoten en de juf binnen 2 minuten nadat ik gebeld was bij mij in de auto op weg naar de bibliotheek... 

Agenda pocket timer

woensdag 6 april 2016

Uitlachen

Siem is vaak erg vrolijk en heeft dan een vriendelijke lach op zijn gezicht staan. De lach komt al tevoorschijn bij wat expliciete aandacht. Een kiekeboespelletje, een vriendelijk woord of even samen spelen, het tovert allemaal een glimlach van oor tot oor tevoorschijn.

Daarnaast kan hij ook schateren van het lachen. Maar nu komt het… Hij ligt helemaal in een deuk als iemand (bijna) valt, heel erg schrikt of zich pijn doet. Ja, hij lacht je dan eigenlijk gewoon keihard uit. Soms levert dit een ongemakkelijke situatie op. Bijvoorbeeld als een onbekende op straat vol op zijn smoel gaat en Siem van (hopelijk) een afstandje staat te lachen...

Maar gelukkig levert het vaker grappige situaties op. Zo kan Siem met een speelgoedspin in zijn hand naar je toe komen... Hij legt hem dan ineens voor je neer in de hoop dat je schrikt. Hoe harder je gilt hoe groter de pret. En dat spelletje blijft hij natuurlijk keer op keer herhalen.

Siem is ook een goed medicijn, want als je valt of je op een andere manier pijn doet en vervolgens hoort wat een pret Siem daardoor heeft. Eerlijk waar hoor, de pijn en/of irritatie maakt al snel plaats voor een lach…Oké een voorzichtige glimlach dan…

Je kan het misschien al raden… Siem zijn favoriete televisieprogramma is natuurlijk “Buurman en buurman”. De onhandige buren die zelf denken goed te zijn in klussen overkomt van alles maar uiteindelijk weten ze het op hun eigen “ingenieuze” wijze op te lossen. Al jaren kijkt Siem naar de filmpjes en kan daarbij echt schateren van het lachen. En eerlijk is eerlijk, wij kijken vaak met hem mee, want ook bij ons toveren de onhandige buurmannen een glimlach op ons gezicht.

Vanmiddag kwamen Buurman en buurman met een voorstelling in het theater bij ons in de buurt. Dat mocht ik Siem natuurlijk niet ontnemen! Dus met zijn tweeën gingen we op pad. Siem begon de voorstelling in de wandelwagen naast mij, maar al gauw nam ik hem op schoot. Behalve dat ik hem hoorde lachen voelde ik hem ook letterlijk schudden van het lachen. Siem genoot en ik genoot zeker met hem mee. Sterker nog, ik geniet nu nog steeds na…

Dus hoe vaak ik vandaag ook nog een nepspin te zien krijg, (bijna) val of me pijn doe… die glimlach… die komt niet meer van mijn gezicht!


vrijdag 25 maart 2016

Aap

In een eerdere blog heb ik jullie verteld hoe wij al jaren bezig zijn om bij Siem een eerste woordje te ontlokken. Mocht je het terug willen lezen:  http://keepitsiemple.blogspot.nl/2015/03/hoe-klinkt-zijn-stem.html

Een jaar geleden dachten we dat het zover was en oefenden we met “papa”. De eerste “pa” kwam uit zijn mond maar helaas is het daarbij gebleven. Dat was jammer en een kleine teleurstelling, maar het gaf ons ook een beetje hoop. Hij probeerde namelijk echt te imiteren. Hij keek naar onze mond en probeerde het na te doen. Dan moet er toch een keer een eerste woordje komen?!?

En jawel nu, na ruim 7 jaar, is het dan toch echt zover!! Een paar weken geleden werd ik getrakteerd op Siem zijn eerste woordje… Ik legde Siem in bed. Verspreid door zijn kamer lagen verschillende knuffels. In een hoek lag een grote apenknuffel. Hij wees die kant op en zei “AAP”. Ik vroeg hem wat hij zei en hij herhaalde het! Hij zei echt heel bewust AAP!

Ondertussen zegt hij het soms uit zichzelf, maar vaker als we vragen: “Siem wat kan je zeggen?” of “Siem wat ben je…?” Met de glimlach en trotste blik naderhand laat hij zien zelf misschien nog wel trotser te zijn dan wij!

En weet je, eigenlijk vinden wij het wel een heel slim eerste woord… Zo hoeft hij niet te kiezen; wat wordt mijn eerste woordje; zeg ik eerst papa of toch eerst mama… AAP kan gewoon voor ons allebei! Sterker nog… Van ons mag hij het tegen iedereen zeggen! Scheelt een heleboel verschillende woordjes aanleren. En wij, wij kunnen er geen genoeg van krijgen!

zondag 13 maart 2016

Positiviteitsgoeroe

Lieve Marjon,

We ontmoetten elkaar zo’n 4 jaar geleden. Jij kwam bij ons thuis om met ons te gaan werken. Wij hadden het idee dat er meer uit Siem gehaald kon worden dan op dat moment gebeurde en schakelden jouw hulp in. Ik weet nog de eerste keer dat ik gespannen verwoede pogingen deed om maar zo goed mogelijk aan jou te laten zien wat Siem al allemaal kon. Je leek weinig onder de indruk en vond het belangrijker dat wij leerden kijken naar Siem en daarbij probeerden aan te sluiten.

Video home training startte en je liet ons hele kleine stapjes van Siem zien. We praatten zo een half uur over een filmpje van 20 seconden. Maar het werkte! We zagen steeds meer initiatieven van Siem en leerden daarbij aan te sluiten. Het gespannen oefenen om meer ontwikkeling zichtbaar te maken veranderde in ontspannen spelen en genieten van en met elkaar!

Daarnaast hebben we ook veel gesprekken met elkaar gevoerd. Regelmatig ook gesprekken met een traan. Tranen van verdriet, maar zeker ook tranen van het lachen. Gesprekken thuis over Siem, over acceptatie, over zorgen om Jorrit, over onze relatie. En gesprekken op het KDC waar jij bleef denken in mogelijkheden en het beste voor Siem vooropstelde. 

Als wij na een avondje bezoek van jou rond 10 uur vermoeid ons bed in rolden stapte jij bruisend van de energie in je auto en begon jouw avond net. Die energie en het zien van het positieve ontbrak bij ons wel eens, maar jij, kampioen omdenken, wist het steeds meer op ons over te brengen.

Bijvoorbeeld, als wij vertelden dat mijn ouders een weekje op Siem wilden passen zodat wij even zonder hem op vakantie konden (om even bij te tanken en Jorrit exclusieve aandacht te geven) en wij ons afvroegen of we dat wel konden was jouw reactie: “Wauw, geweldig voor Siem een logeerpartij met opa en oma… dat mag je hem niet ontnemen!”

Maar toen kwam de mededeling dat er gereorganiseerd moest worden. Er moest in “wijken” gewerkt gaan worden en jij ging in een andere “wijk” werken dan waar wij wonen. Afgelopen jaar hebben we het nog kunnen rekken omdat er in “onze wijk” geen opvolger voor jou was. Maar eerlijk is eerlijk ondertussen is het misschien wel tijd om afscheid te nemen. We denken dat het ons zonder jou gaat lukken. En dat er wellicht anderen zijn die jou nu harder nodig hebben.

Want jij hebt ons veel geleerd, heel veel! Behalve ons dagelijks leventje met Siem zo prettig mogelijk invullen heb je ons geleerd om te kijken naar het positieve. Kijken naar wat wel lukt, denken in mogelijkheden en positief blijven. Zo goed als jij het kan, nee dat kunnen we niet, maar we proberen het wel en dat is toch ook al heel positief!? En als we een dipje hebben denken we gewoon aan jou, aan onze eigen positiviteitsgoeroe!

donderdag 18 februari 2016

Sorry opa en oma...

Sorry lieve opa en oma… Sorry dat ik me zo misdragen heb terwijl jullie aan het oppassen waren. Jullie pasten op zodat mijn papa en mama een paar dagen op vakantie konden… En nu, achteraf,  moet ik eerlijk zeggen dat ik me wel een beetje anders gedragen heb…

Want weten jullie, eigenlijk kan ik heel goed zelf op mijn stoel gaan zitten. Sterker nog als ik niet luister als er gezegd wordt dat we gaan eten dan beginnen mijn papa, mama en Jorrit gewoon. Binnen een halve minuut kom ik er dan zelf bijzitten. Dat scheelt een hoop tillen, trekken en irritatie voor diegene die mij aan tafel wil hebben. Nu moet ik wel eerlijk zeggen dat ik wel erg genoten heb van het “vangspelletje” dat we elke keer voor het eten speelden!

En weet je, als je me gaat verschonen blijf ik best goed zelf stil staan bij mijn bed als daar een bak met speelgoed op staat. Dat scheelt voor jullie ook. Dan hoeft het verschonen namelijk niet met 2 personen. Nu vond ik het wel lekker om elke keer bij een poepbroek onder de douche gezet te worden, maar voor jullie misschien wel wat veel werk…

Wandelen lijk ik niet zo leuk te vinden, maar dat valt best mee hoor. Trouwens, ik kan ook heel goed helpen bij het duwen van de wandelwagen. Zet je mij er vervolgens in dan mopper ik wel even, maar ik accepteer het ook echt wel. Ik ben een hele goede dierenspotter dus samen op zoek naar weilanden met dieren, ik geniet er echt wel van.

Waar ik misschien wel het meeste spijt van heb is dat ik elke keer als jullie even ietsje minder goed opletten ik snel naar de wc of de douche ging. Spelen met water, ik houd ervan! Jullie hebben mij vaak droge kleren aan moeten trekken en de vloer moeten dweilen. Wel jammer dat jullie bedachten dat jullie de deuren op slot konden doen. Nu moest ik wachten tot Jorrit naar de wc ging en de deur misschien wel een beetje open liet staan. Gelukkig gebeurde dat toch nog regelmatig. Ik vind het heerlijk om te spelen met water maar weet eigenlijk dondersgoed dat dat zo niet mag.

Oh, en in het restaurant… Ik ben gek op frietjes, het liefst met veel mayonaise… De mayonaise komt dan wel helemaal verspreid in mijn gezicht, in mijn haar, op de stoel en tafel en aan de mensen die naast mij zitten. Thuis laten mijn papa en mama mij mijn gang gaan, maar in een restaurant mag dat echt niet hoor. Dan prikken zij de frietjes aan een vork en zo verdwijnen ze in mijn mond zonder al teveel geknoei. Nou ja, jullie hebben het wel gemerkt… De mayonaise zat inderdaad overal. Zelfs helemaal uitgesmeerd over het raam. Voor de serveerster (en opa; want die wilde halverwege het eten opstappen) heb ik mijn allerliefste glimlach opgezet en met mijn blauwe boevenogen heel beschaamd gekeken… Hopelijk heeft het de frustratie iets kunnen verzachten...

Bij deze beloof ik plechtig, dat als jullie het nog een keer aandurven om een paar dagen op mij te passen, ik mij beter zal gedragen. Mijn papa en mama zullen een gebruiksaanwijzing maken en ik zal proberen om mij daar naar te gedragen.

Maar weet je wat nu het gekke is? Dat is de reactie van de mensen die met mij werken als mijn mama vertelt dat ik me bij jullie zo misdragen heb… Ze zijn namelijk best een beetje trots op mij. Want dat ik jullie zo uitgeprobeerd heb is wel heel goed voor mijn ontwikkeling!

zondag 31 januari 2016

Met de pot mee eten


Jaren hebben we stress, zorgen en frustraties gehad om het eten bij Siem. Het begon al als kleine uk bij het drinken. Melk kwam alleen bij hem binnen als we hem tijdens het drinken op een speciale manier (bij wangen en kin) ondersteunden.

Alle vaste voeding die daarna kwam ging ook moeizaam. Extreem gevoelig voor structuren, zelf overgeven kunnen opwekken en een slechte weerstand zorgden voor veel frustraties van zowel Siem als van onze kant. Vaak ziek en met heel veel moeite kregen we er net genoeg in. Op het randje van ondergewicht en met behulp van energie verrijkende voeding hielden we een sonde maar net buiten de deur.

Vier potjes calorie verrijkende voeding moesten we er op een dag in krijgen. En dat was al een hele klus. Na een operatie ging het langzaam de betere kant op. Langzaam, heel langzaam bouwden we de potjes af en het eten op. Begonnen met pap en avondeten uit de blender, via geprakte banaan en een boterham (zonder korstjes) naar avondeten (net iets langer gekookt), zachte koeken en slappe frietjes. Nauwlettend in de gaten gehouden door diëtiste, maag-,darm-, leverarts en kinderarts.

Na 2 jaar was Siem daar zo in gegroeid en hadden we genoeg vertrouwen dat het hem (en ons) ook helemaal zonder de calorie verrijkende voeding ging lukken. Hij at steeds meer met ons mee. En als wij iets aten dat voor Siem te hard was haalden we voor hem “een prakje” uit de vriezer. Het betere eten zorgde er, naast een gezonder gewicht, ook voor dat Siem minder vaak ziek was en lekkerder in zijn vel kwam te zitten.

Ondertussen geeft hij zelf steeds meer aan wat hij graag eet. Zo zet hij, als we hem vragen wat hij op zijn boterham wil, de pot appelstroop bovenop zijn boterham. En als we frietjes eten wil hij geen frietje dat we niet eerst in de mayonaise gedoopt hebben.

Vandaag bakte ik een ei voor mezelf. Terwijl ik Siem een boterham met pasta gaf begon ik aan mijn gebakken eitje. Daar was Siem het duidelijk niet mee eens. Boos schoof hij zijn bordje weg en wees naar mijn boterham. Met veel smaak verdween mijn ei in Siem zijn mond. Hij wil gewoon met de pot mee eten!

Door een simpel gebakken eitje komt in één keer het besef, en die komt binnen… Ik bedenk me waar we gestaan hebben en wat we doorstaan hebben. Wat ben ik trots op Siem! En ook op onszelf! Want wat is het moeilijk, frustrerend en vermoeiend geweest… Wat hebben we er hard voor moeten werken en vechten… Maar ik weet nu wel dat het het allemaal waard is geweest!

zondag 10 januari 2016

Slimmerd!

Dat Siem een slimmerd is dat weten wij natuurlijk al jaaaaaaaren! ;-)

In het verleden heb ik regelmatig gesprekken gevoerd omdat ik het idee had dat Siem meer begreep dan hij liet merken. Ik bleef volhouden dat geen taalproductie niet vanzelfsprekend ook geen taalbegrip betekend. Tijdens de eerste gesprekken hierover herkenden de toenmalige gesprekspartners dit niet. En dat kon ik me goed voorstellen. Siem is erg snel afgeleid en doet vrijwel alles vluchtig en snel. Dus ja, in een groep met veel prikkels voor Siem zal dat maar weinig zichtbaar geweest zijn.

Vorig schooljaar werd het voor anderen steeds zichtbaarder. Zowel thuis, in onze eigen omgeving, als op het kinderdagcentrum. Ja, Siem maakte echt een groei door! Reden om afgelopen voorjaar rond te gaan kijken naar een vervolgplek waar meer mogelijkheden waren om meer uit Siem te halen.

En zo startte Siem na de zomervakantie in een klasje op een heuse school. Binnen de kortste keren liep hij er rond alsof hij er al jaren kwam. Hij wist de weg naar zijn klas en wees de juiste kinderen aan als wij de namen noemden. Hij had erg snel zijn plekje gevonden en met een goed gevoel lieten we hem gaan.

Een paar weken voor de kerstvakantie kregen wij een telefoontje… Na de kerstvakantie  zou Siem door schuiven naar een andere groep, een hoger niveau. Wij lieten het even bezinken, voerden er nog een gesprek over en beseften dat het voor Siem zijn ontwikkeling goed zou zijn. Siem is goed in het kopiëren van andermans gedrag en daar kan hij beter gebruik van maken in een groep met meer kinderen met een hoger ontwikkelingsniveau.

Nu heeft Siem zijn eerste week in de nieuwe klas erop zitten. En of het nou toeval is of niet… Al jaren proberen we hem met een potlood, stift of wascobal te laten tekenen op papier. Hij had er tot nu toe totaal geen aandacht voor en zag niet wat wij met zijn hand deden. Maar dit weekend pakte hij een pen die op tafel lag en zette een paar stippen op een blad. Een bewuste handeling vanuit eigen initiatief!

Je zal snappen dat we niet kunnen wachten tot ze de klasgenoten breuken en Latijn gaan leren!